با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی قرآن و عهدین ایران
تفسیر
اصطلاح‌شناسی میزان با تکیه بر آیه 25 سورۀ حدید و نقش آن بر جایگاه عقل درآموزه‌های دینی

شیما محمودپور قمصر؛ محسن قاسم پور

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 26 مهر 1402

https://doi.org/10.30473/quran.2023.65373.3185

چکیده
  عمقِ پایان‌ناپذیر آموزه‌های قرآن سبب شده است که همواره با تأمل در آیات و واژگان آن، دریافت بدیعی از این کتاب آسمانی حاصل شود. در این نوشتار با بررسی اقوال تفسیری در مورد واژه «میزان» ذیل آیه‌ 25 سوره‌ حدید، یک دیدگاه تفسیری، به مثابه مصداق ارجح مطرح گردید. مفسران در تفسیر این واژه نظریات متفاوتی بیان کرده‌اند که عبارتند از: ...  بیشتر

نسبت‌سنجی و نحوه کاربست عقل و نقل در تفسیر قرآن در دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی

حسن اخباری؛ محمود کریمی

دوره 11، شماره 1 ، دی 1401، ، صفحه 85-102

https://doi.org/10.30473/quran.2023.61126.3033

چکیده
  از نتایج همتایی عقل و نقل در دیدگاه آیت‌الله جوادی آن است که این دو منبع معرفتی علاوه بر حوزه اختصاصی، دارای حوزه اشتراکی هستند که در فرآیند فهم، تدبر و تفسیر قرآن کریم گاهی متعاضد و گاهی متعارض عمل می‌کنند. با توجه به حجیت هر دو منبع در دین اسلام، تعارض قطعی این دو محال بوده و آنچه تحت این عنوان رخ داده و قابل حل خواهد بود، تعارض بدئی ...  بیشتر

ایمان زایی عقل در قرآن کریم، تحلیلی معناشناختی

سید محمدعلی علوی

دوره 2، شماره 2 ، فروردین 1393، ، صفحه 22-43

چکیده
  میان دو نظرگاه پیوند یا گسست ایمان و عقل هرچند بسیاری از متفکران غربی جانب گسست بلکه تضاد آن دو را گرفته اند امّا دیدگاه مبتنی بر معارف قرآن و عترت (ع) سازگاری آن دو بلکه پیوند گسست ناپذیرشان را تأکید می نماید. در این نظرگاه ایمان ریشه در خردورزی انسان داشته و بر دوش عقل پویایی و تکامل می یابد. در این باب، تحلیل معنا شناختی این پیوند و ...  بیشتر

بازکاوی اعتبار و کاربرد عقل در فهم قرآن از دیدگاه معصومان علیهم‌ السلام

زهره اخوان مقدم

دوره 1، شماره 1 ، مهر 1391، ، صفحه 115-130

چکیده
  مقالة حاضر با هدف بازکاویِ اعتبار و کاربرد عقل در حوزة فهم قرآن، از روایات معصومانعلیهم‌السلام که وارثان و عالمان قرآن هستند، مدد می‌گیرد. این پژوهش، ابتدا گامی به‌سوی شناخت عقل برداشته، و از ماهیت عقل، و نیز ارزش آن در کلام اهل بیتعلیهم‌السلام سخن گفته است. آن هنگام، روایات معصومانعلیهم‌السلام را در حیطة ارتباط عقل و فهم قرآن ...  بیشتر