نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران
2 استادیار زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و زبان های خارجی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
چکیده
ابواب ثلاثی مزید که حاصل تغییر در افعال ثلاثی مجرّد با هدف توسعه معنایی هستند، یکی از انواع کلمه به شمار می‌آیند که ترجمه دقیق و روشمند هر یک از بابهای آن کمک در خور توجهی به دریافت بهتر و عمیقتر پیام می‌کند. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و هدف بهره‌گیــری دقیقتر از مضامین و مفاهیم باب تفاعل به عنوان یکی از پرکاربردترین ابواب ثلاثی مزید در قرآن، کوشیده تا معنای ســاختها و کارکردهای مختلف آن را مورد بحث و بررسی قرار دهد و با روش معناشناسی توصیفی و بهره‌گیری از متون تفسیری و زبانی، ساختهای مختلف تفسیری و معنایی این باب را واکاوی و بررسی نماید.
نتایج پژوهش حاکی از آن است که در قرآن کریم، به اقتضای سخن گفتن بر اساس احوال مخاطبان توجه ویژه‌ای رفته است و صیغههای باب تفاعل بسته به احوال مخاطب، در پاره‌ای موارد بر اساس معنای غالب آن که مشارکت است به کار رفته است و در موارد زیادی نیز در معانی دیگری همچون تظاهر، مبالغه، تکرار ریشه فعل، قوّت صدور فعل از جانب فاعل، معنای تتابع و پی در پی آمدن، ظاهر شدن نتیجه فعل و حصول تدریجی آن به کار رفته است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)