زبان قرآن
پرویز آزادی
چکیده
سوره مبارکه کهف به دلیل محتوای خاص همواره مورد توجه محققان بوده است. یکی از روش‌های تحلیل ساختار و محتوای این سوره، دانش روایت‌شناسی است. با بهره‌گیری از این دانش، ساختار تمامی روایت‌های سوره به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفت و عنصر مشترک تمامی مراحل روایت‌ها (دانایی) استخراج شد. قابل توجه اینکه در همگی روایت‌های این سوره و در ...
بیشتر
سوره مبارکه کهف به دلیل محتوای خاص همواره مورد توجه محققان بوده است. یکی از روش‌های تحلیل ساختار و محتوای این سوره، دانش روایت‌شناسی است. با بهره‌گیری از این دانش، ساختار تمامی روایت‌های سوره به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفت و عنصر مشترک تمامی مراحل روایت‌ها (دانایی) استخراج شد. قابل توجه اینکه در همگی روایت‌های این سوره و در مراحل چهارگانه هر روایت (مقدمه چینی، شروع بحران، اوج بحران، خروج از بحران) مولفه دانایی حداقل یک و حداکثر چهار بار تکرار شده است؛ یعنی روایتی در این سوره نیست که در آن پیرامون نقش و ارزش دانایی سخنی گفته نباشد. در برخی روایت‌ها آگاهی عامل ایجاد بحران و در برخی دانایی عامل خروج از بحران است. توجه به مولفه دانایی در تمامی روایت‌ها نشانگر این است دانایی میتواند هم خود عامل بحران و هم فروکاهنده بحران باشد. تبیین روایت‌شناختی از روایت‌های سوره کهف نشانگر پیوستاری مفهومی سوره، از ابتدا تا انتها، بر اساس مولفه دانایی است.
تفسیر
الهام زرینکلاه؛ آمنه امیدی
چکیده
یکی از موارد قابل توجه در روایات تفسیری اهل بیت(ع)، این است که در ارتباط با برخی آیات قرآنی، قراءاتی ذکر شده که گاهاً با قراءت مشهور متفاوت است. این پژوهش با به کارگیری روش کتابخانه‌ای و تحلیل داده‌ها ضمن استخراج این‌گونه روایات در منبع مورد تحقیق یعنی تفسیر نورالثقلین، به تبیین جایگاه قراءات و سپس کارکرد آن پرداخته و به این نتیجه ...
بیشتر
یکی از موارد قابل توجه در روایات تفسیری اهل بیت(ع)، این است که در ارتباط با برخی آیات قرآنی، قراءاتی ذکر شده که گاهاً با قراءت مشهور متفاوت است. این پژوهش با به کارگیری روش کتابخانه‌ای و تحلیل داده‌ها ضمن استخراج این‌گونه روایات در منبع مورد تحقیق یعنی تفسیر نورالثقلین، به تبیین جایگاه قراءات و سپس کارکرد آن پرداخته و به این نتیجه دست یافته که روایات قرائی از منظر حویزی حائز اهمیت بوده و وی در مجموع 45 روایت قرائی از منابع گوناگون که بیشترین آن مربوط به تفسیر مجمعالبیان است، نقل کرده که این تعداد به نسبت بسیاری از تفاسیر روایی، عدد قابل توجهی است. گفتنی است کارکرد قراءات اهلبیت (ع) در این تفسیر در چهار محورِ مفهومسازی و تفسیر آیه، گسترش و توسعه در معنای آیه، ابهامزدایی و بیان مترادفات قابل مشاهده است. که در این میان بیشترین کارکرد روایات قرائی مربوط به مفهومسازی و تفسیر آیه است.
تفسیر
امینه فیروزسنگری؛ علی ثامنی
چکیده
استفاده از پرسش برای ایجاد ذهنیت مساعد جهت تفهیم حقیقت به مخاطب،یکی روش‌های تربیت عقلانی قرآن به شمار می‌آید و خداوند در آیات بسیاری مانند آیات (مؤمنون/84-89)، جهت تفهیم حقیقت ربوبیّت خود به مشرکان از این روش استفاده نموده است. ناظر به این آیات، اولاً به سبب عدم مطابقت ظاهری پرسش از کیستی رب و حاکم و پاسخ از مالکیّت خداوند به هر دو سؤال ...
بیشتر
استفاده از پرسش برای ایجاد ذهنیت مساعد جهت تفهیم حقیقت به مخاطب،یکی روش‌های تربیت عقلانی قرآن به شمار می‌آید و خداوند در آیات بسیاری مانند آیات (مؤمنون/84-89)، جهت تفهیم حقیقت ربوبیّت خود به مشرکان از این روش استفاده نموده است. ناظر به این آیات، اولاً به سبب عدم مطابقت ظاهری پرسش از کیستی رب و حاکم و پاسخ از مالکیّت خداوند به هر دو سؤال و ثانیاً عدم مطابقت سؤال از ربوبیّت با عقاید مشرکان، اشکالاتی صورت گرفته است که مفسران در مقام پاسخگویی به آن نظراتی را ارائه نموده‌اند. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی-انتقادی، با احصای نظرات مفسران و صاحب نظران درباره‌ی این آیات، به نقد و بررسی آن‌ها و نهایتاً به تبیین پاسخ برگزیده پرداخته است. براساس نتایج این پژوهش، با توجه به مطابقت پرسش و پاسخ با عقاید مشرکان در آیات مورد بحث، از آن‌جایی که خداوند با پرسش از مالکیّت، ربوبیّت و حاکمیّت خود، مشرکان را وادار به اعتراف نسبت به وحدت مدبّر کل جهان که خود اوست نموده و از همان راه که مشرکان در اتخاذ آلهه مختلف داشته‌اند علیه آن‌ها اقامه حجت کرده است، هنگامی که مشرکان در پاسخ به سؤال از کیستی رب و حاکم نیز همانند سؤال اول، مطابق با عقایدشان پاسخ از مالکیّت خداوند می‌دهند، اشکالی صورت نمیگیرد.
زبان قرآن
آمنه دقیق شیرازی؛ مریم ولایتی؛ سید محمدعلی قائم مقامی الحسینی
چکیده
معناشناسی تاریخی و توصیفی واژگان قرآن،از روش‌های نوین پژوهش در قرآن کریم است. این روش برای واژگانی به کار می رود که دارای معانی متعدد در قرآن هستند و لازمست معنای واژه در هر آیه و سیر تطور آن با توجه به منابع پیشین کشف شود. واژه أمة از نظر مفسران، در تمامی موارد استعمال آن، در یک معنا به کار نرفته بلکه ،مطابق با سیاق هر آیه، در معانی ...
بیشتر
معناشناسی تاریخی و توصیفی واژگان قرآن،از روش‌های نوین پژوهش در قرآن کریم است. این روش برای واژگانی به کار می رود که دارای معانی متعدد در قرآن هستند و لازمست معنای واژه در هر آیه و سیر تطور آن با توجه به منابع پیشین کشف شود. واژه أمة از نظر مفسران، در تمامی موارد استعمال آن، در یک معنا به کار نرفته بلکه ،مطابق با سیاق هر آیه، در معانی متعدد ذکر شده و به نظر می‌رسد تاکنون ابعادمعنایی این واژه برای قرآن‌پژوهان به‌خوبی روشن نشده است. دراین پژوهش ابتدا با رویکرد درزمانی، سیر تطور واژه و معناشناسی آن قبل و بعد از نزول قرآن مورد بررسی قرارمی‌گیرد.طبق رویکرد درزمانی هرچند این واژه و مشتقات آن در متون عبری، آرامی و سریانی و نیز در عهدین و اشعار جاهلی به چشم میخورد اما به دلیل وجود مشتقات دیگر در زبان های غیرعربی، واژه‌ای دخیل است. این واژه در طول تاریخ دچار توسعه‌ی معنایی گشته و به حوزه های معنایی اجتماع، دین، زمان، الگو و اسوه و حوزه معنایی غیرانسان نیز راهیافته است. در گام بعد، از طریق معناشناسی همزمانی، با تحلیل کاربردها و از طریق استخراج مفاهیم همنشین و جانشین امّة، مشخص شد که این واژه بیشترین همنشینی را با لغت واحدة داشته که تحلیل ویژگی همنشین‌های آن، در یافتن جانشین امّة راه‌گشاست. اما تحلیل نهایی مربوط به شناخت جانشین‌های امّة است که با بررسی همنشین‌های واحدة مشخص شد که واژه‌ی نفس میتواند به عنوان بهترین جانشین برای واژه‌ی امّة شناخته شود.
تفسیر
محسن رجبی قدسی؛ سیده فرناز اتحاد
چکیده
بر پایه گزارش عهد عتیق، مردی با یعقوب تا طلوع فجر کشتی گرفت و چون نتوانست بر وی غلبه کند، ران یعقوب را فشرد و به او گفت: از این پس نام تو «اسرائیل» خواهد بود، زیرا با خدا و انسان مجاهده کردی و نصرت یافتی. همین داستان در حدیث و تفسیر اسلامی انعکاس یافته است و "اسرائیل" لقب یعقوب نبی(ع) پنداشته شده است. در حالی که بنا بر شواهد موجود ...
بیشتر
بر پایه گزارش عهد عتیق، مردی با یعقوب تا طلوع فجر کشتی گرفت و چون نتوانست بر وی غلبه کند، ران یعقوب را فشرد و به او گفت: از این پس نام تو «اسرائیل» خواهد بود، زیرا با خدا و انسان مجاهده کردی و نصرت یافتی. همین داستان در حدیث و تفسیر اسلامی انعکاس یافته است و "اسرائیل" لقب یعقوب نبی(ع) پنداشته شده است. در حالی که بنا بر شواهد موجود در قرآن کریم، اسرائیل قبل از حضرت یعقوب(ع) میزیسته و از همراهان نوح نبی(ع) در کشتی بوده است. کاربرد دو بار اصطلاح «آل یعقوب» در مقابل 41 مرتبه کاربرد «بنی اسرائیل» نیز بر متمایز بودن این دو خاندان تأکید دارد. نوشتار حاضر، با مطالعۀ روایات و تفاسیر اسلامی نشان داده است که سند و متن گزارشهای حاکی از ملقّب شدن یعقوب نبی به اسرائیل، ضعیف و جعلی و در زمرۀ اسرائیلیاتاند. همچنین به قراین و شواهدی دیگر در منابع یهودی دست یافته که نشان می‌دهد اسرائیل، فردی غیر از یعقوب نبی است.
تفسیر
محمد سبحانی نیا
چکیده
یکی از مباحث کلامی موجود درقرآن کریم که از دیربـاز توجه مفسران شـیعه و اهـل سنت را به خود معطوف داشته است، آیات خطاب های عتاب آمیز و نکوهش‌گونه خداوند به پیامبر اکرم(ص) است. از جمله آن‌ها، آیۀ 128 سوره آل عمران است (لَیْسَ لَکَ مِنَ الْأَمْرِ شَیْءٌ ). مفسران در شرح و تفسیر این آیه، نظر واحدی ارائه نکرده و هر یک به گونه ای متفاوت تفسیر ...
بیشتر
یکی از مباحث کلامی موجود درقرآن کریم که از دیربـاز توجه مفسران شـیعه و اهـل سنت را به خود معطوف داشته است، آیات خطاب های عتاب آمیز و نکوهش‌گونه خداوند به پیامبر اکرم(ص) است. از جمله آن‌ها، آیۀ 128 سوره آل عمران است (لَیْسَ لَکَ مِنَ الْأَمْرِ شَیْءٌ ). مفسران در شرح و تفسیر این آیه، نظر واحدی ارائه نکرده و هر یک به گونه ای متفاوت تفسیر نموده اند.گاه مخاطب مورد نکوهش را پیامبر (ص) دانسته و در تفسیر این آیه سکوت اختیار کرده اند و گاه نیز با حمل بر ترک اولی به توجیه معنای آن پرداخته‌اند و گاه مخاطب این آیه را نه شخص پیامبر بلکه عموم مردم دانسته اند. اهتمام اصلی مفسران در توجیه و تحلیل این گونه خطاب نکوهش بار، حل تعارضی است که به گمان بعضی، با عصمت پیامبر(ص) ایشان دارد. پژوهش حاضر می کوشد با روش کتابخانه ای و رویکرد توصیفیـی- تحلیلی، نظرات مفسران را واکاوی نماید و با توجه به قرائن و شواهد، حصر موجود درآیۀ یاد را به گونهای تبیین نماید که هم ظاهر آیات و معانی لفظی آن‌ها لحاظ شود و هم مسئله عصمت پیامبر اسلام(ص)، مورد خدشه قرار نگیرد و نیز حکمت انعکاس این عتاب در قرآن کریم ، روشن گردد.
تفسیر
حانیه صادقی؛ عباس مصلایی پور؛ امید شفیعی
چکیده
این پژوهش درصدد است، با استفاده از روش فراتحلیل به بررسی نظرات پژوهشگران معاصر قرآن کریم، ذیل آیه 38 سوره مبارکه الأنعام یا مفاهیم مرتبط با آن در محدوده زمانی سالهای 1400-1392 بپردازد؛ زیرا مرور نظام‌مند، ارزیابی و بررسی هدفمند پژوهش‌ها گامی در جهت رشد تحقیقات در حوزه‌های مختلف دانش بشری است. یافته‌ها و نتایج تحقیق نشان داد، اختلاف ...
بیشتر
این پژوهش درصدد است، با استفاده از روش فراتحلیل به بررسی نظرات پژوهشگران معاصر قرآن کریم، ذیل آیه 38 سوره مبارکه الأنعام یا مفاهیم مرتبط با آن در محدوده زمانی سالهای 1400-1392 بپردازد؛ زیرا مرور نظام‌مند، ارزیابی و بررسی هدفمند پژوهش‌ها گامی در جهت رشد تحقیقات در حوزه‌های مختلف دانش بشری است. یافته‌ها و نتایج تحقیق نشان داد، اختلاف نظر در شرح و تفسیر این آیه به عدم مشخص کردن حقیقت یا مجاز در این آیه و آیات مرتبط با آن در همان ابتدای بحث باز می‌گردد؛ این در حالیست که بیشترین تلاش برای معناشناسی واژگان «أم»، «أمّة»، «دابة» و «طائر» توسط پژوهشگران حوزه‌های علوم قرآن و حدیث انجام شده‌است ولی پیجویی معنای ترکیب «أمم أمثالکم» و مفاهیم مرتبط با آن، مورد توجه محققان فلسفه و کلام اسلامی بودهاست. در پژوهش‌های مورد بررسی، به دلیل اکتفا به ذکر نظرات مفسران پیشین و در برخی موارد، طرح سؤال و جوابهای محتمل تقریبا تبیین دقیق و همه جانبهای برای کاربست صورتهای مختلف حقیقت یا مجاز در آیه شریفه، در عرصههای مختلف زیست و نیازمندیهای بشر امروزی، مشاهده نشد.
تفسیر
نصیرالدین جوادی؛ فریبا فهامی
چکیده
دانش تقدیم و تأخیر از جمله علوم مقدماتی تفسیر قرآن است که جهت واکاوی و پرده‌برداری از پیام‌ها و آموزه‌های الهی قرآن کریم در کیفیت چینش و تنظیم واژه‌ها، جمله‌ها، شبه جمله‌ها و حتی آیات و موضوعات قرآنی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین ابزار عالمان دین و قرآن‌پژوهان می‌باشد. در برخی آیات کتاب آسمانی مسلمانان بنا بر دیدگاه بعضی دانشمندان ...
بیشتر
دانش تقدیم و تأخیر از جمله علوم مقدماتی تفسیر قرآن است که جهت واکاوی و پرده‌برداری از پیام‌ها و آموزه‌های الهی قرآن کریم در کیفیت چینش و تنظیم واژه‌ها، جمله‌ها، شبه جمله‌ها و حتی آیات و موضوعات قرآنی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین ابزار عالمان دین و قرآن‌پژوهان می‌باشد. در برخی آیات کتاب آسمانی مسلمانان بنا بر دیدگاه بعضی دانشمندان و پژوهشگران قرآنی از جمله سیوطی تقدیم و تأخیرهایی وجود دارد که به گفته ایشان اگر مفسر توجه به آن نداشته باشد، نمیتوان مراد و مفهوم اصلی آیه را به دست آورد، این نوع تقدم و تأخر ،مقلوب نام دارد. در این نوشتار با روش توصیفی - تحلیلی آیه ۳۰ سوره قصص مورد بررسی قرار گرفت که با ارائه دلایلی سخن گفتن بین خدا و حضرت موسی (ع) را یک ارتباط و اتصال خاصی میداند که بین ایشان و عالم غیب ایجاد شده و خداوند از مسیری غیرمعمول بهگونهای مستقیم با بنده خاص خویش سخن گفت. بنا بر نظر قاطبه مفسرین، کلام الهی قائم به وجود درخت می‌باشد، اما نویسندگان بر این باور هستند که تکلم از جانب آسمان بوده نه از سوی درخت، این نکته توجه به اهمیت تقدیم و تأخیر مقلوب در آیه را نشان می‌دهد.
زبان قرآن
علی محمدی آشنانی؛ فاطمه اسبقی؛ ربابه عزیزی
چکیده
یکی از ویژگی‌های پیامبر گرامی(ص) در قرآن کریم فرونهادن «إصر» و «أغلال» می‌باشد: «وَ یَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلَالَ الَّتِی کَانَتْ عَلَیْهِمْ» (اعراف/ 157) که مفسران، درباره معنا و مصادیق آیه، آرای گوناگونی ابراز کرده‌اند. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی- تطبیقی، به نقش صرفی- نحوی واژگان «إصر» و «أغلال، ...
بیشتر
یکی از ویژگی‌های پیامبر گرامی(ص) در قرآن کریم فرونهادن «إصر» و «أغلال» می‌باشد: «وَ یَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلَالَ الَّتِی کَانَتْ عَلَیْهِمْ» (اعراف/ 157) که مفسران، درباره معنا و مصادیق آیه، آرای گوناگونی ابراز کرده‌اند. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی- تطبیقی، به نقش صرفی- نحوی واژگان «إصر» و «أغلال، معناشناسی براساس روابط همنشینی و سپس به بیان دیدگاه‌های مفسران فریقین پرداخته است.یافته‌های این پژوهه، نشانگر آن است که از نظر معناشناسی، واژه «إصر» به همراه خود نوعی سنگینی و ثقل دارد و واژه «أغلال» دارای چهار معنای: 1-زنجیرهای باطنی-درونی، 2- غل و زنجیرهای ظاهری 3-تکالیف سنگین4-کنایه از قدرت و امساک است. در تفاسیر شیعه، برای واژه‌ی «إصر» دو معنای «سنگینی تکالیف مشقت بار» و «گناه خاص» به معنای عدم معرفت امام، ذکر شده است، ولی تفاسیر اهل سنت، آن را فقط به معنی «سنگینی تکالیف مشقت‌بار قوم یهود» دانسته‌اند.این معنای، مورد اتفاق را، شواهد درون و برون‌متنی، تأیید می‌کند. همچنین مفسران شیعه در تبیین واژه «أغلال» به پنج معنای الف) «تکالیف شاقه» ب) عدم فهم و درک فیوضات، امور بدعت گون و تفسیر به رأی، ج) تکالیف و امتحانات زنجیرگون بنی‌اسرائیل ود) «زنجیر هوا و هوس ها» دانسته؛ ولی همه تفاسیر اهل سنت، آن‌‌را نیز به معنای «زنجیرگون بودن همان تکالیف شاقه» شتاسانده‌اند که به‌نظر نگارندگان با اصل اقتصاد کاربرد واژگان، عدم تکرار و لزوم توجه به تفاوت معنایی و مصداقی اصر و اغلال ، سازگار نیست.
زبان قرآن
فاطمه ملک احمدی؛ عبد الهادی فقهی زاده؛ زهرا خیراللهی
چکیده
زبان دین یکی ازاصطلاحات نوپدید درمطالعات غربی است که با هدف رمزگشایی از عبارات غامض عهدین به کار رفته است.این اصطلاح مانند دیگرمسائل علمی جدید ،متفکران مسلمان را به تامّل واداشته تادر موضوعی جدید به نام زبان قرآن قلم بزنند،که بعضی از مسائل آن از سوی علمای پیشین طرح شده بود.دو عامل زیربنای نظرات این پژوهشگران را تشکیل داده است،یکی ...
بیشتر
زبان دین یکی ازاصطلاحات نوپدید درمطالعات غربی است که با هدف رمزگشایی از عبارات غامض عهدین به کار رفته است.این اصطلاح مانند دیگرمسائل علمی جدید ،متفکران مسلمان را به تامّل واداشته تادر موضوعی جدید به نام زبان قرآن قلم بزنند،که بعضی از مسائل آن از سوی علمای پیشین طرح شده بود.دو عامل زیربنای نظرات این پژوهشگران را تشکیل داده است،یکی شباهت ظاهری واژه های قرآن با زبان عربی ودیگری مبنای اعتقاد توحیدی آنان.نوشتار حاضر به تحلیل نظرات دو دانشمند شیعی معاصر،یعنی علامه طباطبایی و میرزا مهدی اصفهانی در باب فهم همگانی قرآن ،با نگاه استقرایی به آیات پرداخته و تفاوت آن را با فهم عرفی بیان کرده است ودر نهایت با مبناقراردادن آیات وروایات در حوزه معارف،تعریفی جدیداز زبان قرآن ارائه کرده است ،که برطبق این دیدگاه فهم زبان قرآن موهبتی فطری از جانب خداوند متعال است که مانند اصل معرفت از سنخ ادراک نیست بلکه از سنخ یافتن و وجدان کردن است.قابل تعریف نیست اما قابل فهم است.چنان که در پرتو تعالیم توحیدی اصیل، شناخت صحیحِ ماهیّتِ زبان خدا در قرآن کریم براساس صفای جوهر باطنی انسان بنا نهاده شده است و هر کس با زبان خود می تواندزبان قرآن را که زبان توحید است دریابد.
تفسیر
زهرا منصوری؛ سید عبدالرسول حسینی زاده
چکیده
مفسران براساس اصول و مبانی خویش به تفسیر قرآن پرداخته‌اند، که برخی از آن مبانی بین مفسران مشترک و برخی مختص یک یا چند مفسر است. آیت الله خامنه‌ای در طی سالیان متمادی با تأکید بر مباحث اجتماعی به تفسیر قرآن پرداخته‌اند؛ سیدقطب نیز با تأکید بر همین گرایش در تفسیر «فی ظلال القرآن» سعی در نمایاندن راهی برای ایجاد جامعه‌ای برپایه ...
بیشتر
مفسران براساس اصول و مبانی خویش به تفسیر قرآن پرداخته‌اند، که برخی از آن مبانی بین مفسران مشترک و برخی مختص یک یا چند مفسر است. آیت الله خامنه‌ای در طی سالیان متمادی با تأکید بر مباحث اجتماعی به تفسیر قرآن پرداخته‌اند؛ سیدقطب نیز با تأکید بر همین گرایش در تفسیر «فی ظلال القرآن» سعی در نمایاندن راهی برای ایجاد جامعه‌ای برپایه دین اسلام دارد. این دو مفسر گر چه در مبانی کلی تفسیری، اشتراکاتی دارند ولی اختلاف اساسی در نحوهی بکارگیری مبانی در آثار آن‌ها نمود دارد. پژوهش حاضر به روش تطبیقی-تحلیلی ضمن اشاره به وجوه اشتراکات دو مفسر در مبانی، از اصول و مبانی اختلافی آن‌ها سخن میراند، تا در مقایسهای تطبیقی و تحلیل بین تفاوت سبکها، اختلاف دیدگاه‌های تفسیری هر دو را بیابد. از بررسی تفاسیر رسیده از هر دومفسر، می‌توان دریافت که هر دو در بهره‌گیری از روایات، باور به اعجاز قرآن و بهره‌گیری از اسباب نزول و تاریخ و سیره، نظرات مشابهی دارند، ولی در نحوهی بکارگیری آن‌ها و میزان استفاده از هریک از آن‌ها تفاوت آشکاری بین آن‌ها وجود دارد؛ علاوه بر آن در حجیت یا عدم حجیت اقوال صحابه و تابعین و نسخ قرآن دیدگاه‌های کاملا متفاوتی دارند.
تفسیر
شادی نفیسی
چکیده
آیه 157 - نساء تنها آیه ای در قرآن است که در آن به مسئله به صلیب کشیده شدن حضرت عیسی (ع) اشاره شده است؛ موضوعی که از ارکان اعتقادی مسیحیت با پیامدهای کلامی مهمی است. براساس تفسیر مشهور از این آیه، حضرت عیسی (ع) هرگز به صلیب کشیده نشد و این جایگزین او بود که این عذاب دردناک را متحمل شد. در دهه های اخیر تفسیر دیگری از این آیه ، به عنوان تفسیر ...
بیشتر
آیه 157 - نساء تنها آیه ای در قرآن است که در آن به مسئله به صلیب کشیده شدن حضرت عیسی (ع) اشاره شده است؛ موضوعی که از ارکان اعتقادی مسیحیت با پیامدهای کلامی مهمی است. براساس تفسیر مشهور از این آیه، حضرت عیسی (ع) هرگز به صلیب کشیده نشد و این جایگزین او بود که این عذاب دردناک را متحمل شد. در دهه های اخیر تفسیر دیگری از این آیه ، به عنوان تفسیر بدیل ارائه شده که مطابق آن، این آیه درصدد نفی تصلیب نیست بلکه در مقام نقد یهودیان است که گمان دارند توانسته اند به مقابله با رسولی الهی برخیزند این مقاله با نگاه انتقادی به تحلیل این تفسیر پرداخته است با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی ادله قرآنی و روایی نظر مشهور مبادرت کرده است. ابتدا، تاریخچه نظرات تفسیری در قالب نه نظریه که از نظریه جایگزین دفاع می‌کنند، مطرح می‌شود و سپس نقدهای وارد بر این تفسیر از منظر مفسران مسلمان بررسی می‌گردد. همچنین، مقاله به بررسی ادله روایی می‌پردازد و روایت‌های شیعی و اهل سنت را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.بررسی ها نشان می‌دهد ، دیدگاه مشهور در منابع اهل سنت مستندی از روایت نبوی ندارد و روایت‌های شیعی نیز به لحاظ سندی و بویژه متنی ضعیف و غیرقابل اعتماد هستند. همچنانکه ادله تفسیری نیز با مشکلات دلالی و نقدهای کلامی مواجه است. در مقابل، شواهد تفسیری و قرائن دیگر دیدگاه بدیل را تقویت می کنند.
)
