تفسیر
امان اله ناصری کریموند؛ علی ظهوری راد؛ عبدالرسول هادیان شیرازی؛ علی احمد ناصح
چکیده
چکیده
نوشتار حاضر که به تحلیل تفسیر فراتاریخی قرآن کریم میپردازد، با تأکید بر دیدگاههای علامه طباطبایی و آیت الله معرفت به انجام رسیده است. در قرآن پارهای از گزارههای حقیقی وجود دارد که بهطور ذاتی عمومیت دارند و در عصر نزول ناظر به مصادیق آن عصر بودند و در اعصار دیگر میتوانند بر مصادیق دیگر قابل انطباق باشند. همچنین پارهای ...
بیشتر
چکیده
نوشتار حاضر که به تحلیل تفسیر فراتاریخی قرآن کریم میپردازد، با تأکید بر دیدگاههای علامه طباطبایی و آیت الله معرفت به انجام رسیده است. در قرآن پارهای از گزارههای حقیقی وجود دارد که بهطور ذاتی عمومیت دارند و در عصر نزول ناظر به مصادیق آن عصر بودند و در اعصار دیگر میتوانند بر مصادیق دیگر قابل انطباق باشند. همچنین پارهای از گزارههای قرآن خارجیاند و فقط ناظر به مصادیقی هستند که در عصر نزول وجود داشتند؛ اما از چنین گزارههایی نیز میتوان با الغای خصوصیت بهگزارههای عام دست یافت که شامل مصادیق اعصار دیگر هم باشد. برخی از مهمترین مبانی این تحقیق، جهان شمولی قرآن، برخورداری قرآن از بطون و همراهی با مقتضیاتِ تمامِ اعصار بر اساس زبان فطری و هدایتگری؛ نظریههای نسخهای مشروط وتمهیدیِ آیت الله معرفت و نیز رابطهی جامعیت قرآن و ختم نبوت است.
کلید واژهها: فراتاریخی، گزارههای حقیقی، گزارههای تاریخی، جهان شمولی ، تعمیمپذیری ، بطون.
تفسیر
الهام زرینکلاه؛ آمنه امیدی
چکیده
یکی از موارد قابل توجه در روایات تفسیری اهل بیت(ع)، این است که در ارتباط با برخی آیات قرآنی، قراءاتی ذکر شده که گاهاً با قراءت مشهور متفاوت است. این پژوهش با به کارگیری روش کتابخانهای و تحلیل دادهها ضمن استخراج اینگونه روایات در منبع مورد تحقیق یعنی تفسیر نورالثقلین، به تبیین جایگاه قراءات و سپس کارکرد آن پرداخته و به این نتیجه ...
بیشتر
یکی از موارد قابل توجه در روایات تفسیری اهل بیت(ع)، این است که در ارتباط با برخی آیات قرآنی، قراءاتی ذکر شده که گاهاً با قراءت مشهور متفاوت است. این پژوهش با به کارگیری روش کتابخانهای و تحلیل دادهها ضمن استخراج اینگونه روایات در منبع مورد تحقیق یعنی تفسیر نورالثقلین، به تبیین جایگاه قراءات و سپس کارکرد آن پرداخته و به این نتیجه دست یافته که روایات قرائی از منظر حویزی حائز اهمیت بوده و وی در مجموع 45 روایت قرائی از منابع گوناگون که بیشترین آن مربوط به تفسیر مجمعالبیان است، نقل کرده که این تعداد به نسبت بسیاری از تفاسیر روایی، عدد قابل توجهی است. گفتنی است کارکرد قراءات اهلبیت (ع) در این تفسیر در چهار محورِ مفهومسازی و تفسیر آیه، گسترش و توسعه در معنای آیه، ابهامزدایی و بیان مترادفات قابل مشاهده است. که در این میان بیشترین کارکرد روایات قرائی مربوط به مفهومسازی و تفسیر آیه است.
زبان قرآن
علی محمدی آشنانی؛ فاطمه اسبقی؛ ربابه عزیزی
چکیده
یکی از ویژگیهای پیامبر گرامی(ص) در قرآن کریم فرونهادن «إصر» و «أغلال» میباشد: «وَ یَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلَالَ الَّتِی کَانَتْ عَلَیْهِمْ» (اعراف/ 157) که مفسران، درباره معنا و مصادیق آیه، آرای گوناگونی ابراز کردهاند. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی- تطبیقی، به نقش صرفی- نحوی واژگان «إصر» و «أغلال، ...
بیشتر
یکی از ویژگیهای پیامبر گرامی(ص) در قرآن کریم فرونهادن «إصر» و «أغلال» میباشد: «وَ یَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَ الْأَغْلَالَ الَّتِی کَانَتْ عَلَیْهِمْ» (اعراف/ 157) که مفسران، درباره معنا و مصادیق آیه، آرای گوناگونی ابراز کردهاند. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی- تطبیقی، به نقش صرفی- نحوی واژگان «إصر» و «أغلال، معناشناسی براساس روابط همنشینی و سپس به بیان دیدگاههای مفسران فریقین پرداخته است.
یافتههای این پژوهه، نشانگر آن است که از نظر معناشناسی، واژه «إصر» به همراه خود نوعی سنگینی و ثقل دارد و واژه «أغلال» دارای چهار معنای: 1-زنجیرهای باطنی-درونی، 2- غل و زنجیرهای ظاهری 3-تکالیف سنگین4-کنایه از قدرت و امساک است. در تفاسیر شیعه، برای واژهی «إصر» دو معنای «سنگینی تکالیف مشقت بار» و «گناه خاص» به معنای عدم معرفت امام، ذکر شده است، ولی تفاسیر اهل سنت، آن را فقط به معنی «سنگینی تکالیف مشقتبار قوم یهود» دانستهاند.این معنای، مورد اتفاق را، شواهد درون و برونمتنی، تأیید میکند. همچنین مفسران شیعه در تبیین واژه «أغلال» به پنج معنای الف) «تکالیف شاقه» ب) عدم فهم و درک فیوضات، امور بدعت گون و تفسیر به رأی، ج) تکالیف و امتحانات زنجیرگون بنیاسرائیل ود) «زنجیر هوا و هوس ها» دانسته؛ ولی همه تفاسیر اهل سنت، آنرا نیز به معنای «زنجیرگون بودن همان تکالیف شاقه» شتاساندهاند که بهنظر نگارندگان با اصل اقتصاد کاربرد واژگان، عدم تکرار و لزوم توجه به تفاوت معنایی و مصداقی اصر و اغلال ، سازگار نیست.