با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی قرآن و عهدین ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق علیه السلام

2 دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق علیه السلام

چکیده

از نتایج همتایی عقل و نقل در دیدگاه آیت‌الله جوادی آن است که این دو منبع معرفتی علاوه بر حوزه اختصاصی، دارای حوزه اشتراکی هستند که در فرآیند فهم، تدبر و تفسیر قرآن کریم گاهی متعاضد و گاهی متعارض عمل می‌کنند. با توجه به حجیت هر دو منبع در دین اسلام، تعارض قطعی این دو محال بوده و آنچه تحت این عنوان رخ داده و قابل حل خواهد بود، تعارض بدئی آنان است. این نوشته با ارائه تعاریف دقیق از اصطلاحات مطروحه، سعی در نسبت‌سنجی بین عقل و نقل و تببین حوزه کارکرد، همچنین نحوه کاربست آن‌ها در فرآیند فهم قرآن کریم داشته و ضمن ارائه نمونه‌های تفسیری این مهم را عینی‌سازی می‌کند.

کلیدواژه‌ها

  • قرآن کریم

    • جوادی آملی، عبدالله، 1385ش، تسنیم(a)، قم: مرکز نشر اسراء
    • ـــــــــــــ ، 1388ش، ادب فنای مقربان(b)، قم: مرکز نشر اسراء
    • ـــــــــــــ 1389ش، تفسیر انسان به انسان(c)، قم: مرکز نشر اسراء
    • ـــــــــــــ 1386ش، رحیق مختوم(d)، قم: مرکز نشر اسراء
    • ـــــــــــــ1389ش، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی(e)، قم: مرکز نشر اسراء
    • ـــــــــــــ1389ش، انتظار بشر از دین(f)، قم: مرکز نشر اسراء
    • ـــــــــــــ1386ش، سرچشمه اندیشه(g)، قم: مرکز نشر اسراء
    • ـــــــــــــ1388ش، حق و تکلیف در اسلام(h)، قم: مرکز نشر اسراء
    • ـــــــــــــ1387ش، دین شناسی(k)، قم: مرکز نشر اسراء
    • ـــــــــــــ1388ش، حکمت عبادات(l)، قم: مرکز نشر اسراء
    • حر عاملی، محمد بن حسن، 1409ق، وسائل الشیعه، قم: مؤسسه آل البیت
    • خراسانی، ابوالفضل، پارسانیا، حمید، سال نهم 1396، تحلیل و مقایسه رابطه عقل و نقل از دیدگاه ابن تیمیه و آیت الله جوادی آملی، مجله حکمت اسرا، شماره دوم
    • سوادی، محمدعلی، سال سوم 1391، عقل و نقل از منظر آیت الله جوادی، مجله پژوهش­نامه علم و دین، شماره دوم، صص67-93
    • ناجی صدره، طاهره، 1396ش، فهم احادیث تفسیری در تسنیم، پایان نامه دکتری، دانشگاه مازندران