تفسیر
محمد سبحانی نیا
چکیده
یکی از مباحث کلامی موجود درقرآن کریم که از دیربـاز توجه مفسران شـیعه و اهـل سنت را به خود معطوف داشته است، آیات خطاب های عتاب آمیز و نکوهش‌گونه خداوند به پیامبر اکرم(ص) است. از جمله آن‌ها، آیۀ 128 سوره آل عمران است (لَیْسَ لَکَ مِنَ الْأَمْرِ شَیْءٌ ). مفسران در شرح و تفسیر این آیه، نظر واحدی ارائه نکرده و هر یک به گونه ای متفاوت تفسیر ...
بیشتر
یکی از مباحث کلامی موجود درقرآن کریم که از دیربـاز توجه مفسران شـیعه و اهـل سنت را به خود معطوف داشته است، آیات خطاب های عتاب آمیز و نکوهش‌گونه خداوند به پیامبر اکرم(ص) است. از جمله آن‌ها، آیۀ 128 سوره آل عمران است (لَیْسَ لَکَ مِنَ الْأَمْرِ شَیْءٌ ). مفسران در شرح و تفسیر این آیه، نظر واحدی ارائه نکرده و هر یک به گونه ای متفاوت تفسیر نموده اند.گاه مخاطب مورد نکوهش را پیامبر (ص) دانسته و در تفسیر این آیه سکوت اختیار کرده اند و گاه نیز با حمل بر ترک اولی به توجیه معنای آن پرداختهاند و گاه مخاطب این آیه را نه شخص پیامبر بلکه عموم مردم دانسته اند. اهتمام اصلی مفسران در توجیه و تحلیل این گونه خطاب نکوهش بار، حل تعارضی است که به گمان بعضی، با عصمت پیامبر(ص) ایشان دارد. پژوهش حاضر می کوشد با روش کتابخانه ای و رویکرد توصیفیـی- تحلیلی، نظرات مفسران را واکاوی نماید و با توجه به قرائن و شواهد، حصر موجود درآیۀ یاد را به گونهای تبیین نماید که هم ظاهر آیات و معانی لفظی آن‌ها لحاظ شود و هم مسئله عصمت پیامبر اسلام(ص)، مورد خدشه قرار نگیرد و نیز حکمت انعکاس این عتاب در قرآن کریم ، روشن گردد.
محمد سبحانی نیا
چکیده
ذیل آیه 59 سوره احزاب، پس از اعلان حکم حجاب برای زنان مؤمن، عبارت ﴿ذلِکَ أَدنى أَن یُعرَفنَ فَلا یُؤذَینَ﴾ آمده است که از آن برداشت‌های گوناگون صورت گرفته است. بسیاری از تفاسیر متأثر از پاره‌ای شـأن نزول‌ها، مقصـود از شناخته شدن را تمایز زنان آزاد از کنیزان دانسته‌اند و بعضی، از آن به‌عنوان علت حکم به حجاب یاد کرده‌اند و از منتفی ...
بیشتر
ذیل آیه 59 سوره احزاب، پس از اعلان حکم حجاب برای زنان مؤمن، عبارت ﴿ذلِکَ أَدنى أَن یُعرَفنَ فَلا یُؤذَینَ﴾ آمده است که از آن برداشت‌های گوناگون صورت گرفته است. بسیاری از تفاسیر متأثر از پاره‌ای شـأن نزول‌ها، مقصـود از شناخته شدن را تمایز زنان آزاد از کنیزان دانسته‌اند و بعضی، از آن به‌عنوان علت حکم به حجاب یاد کرده‌اند و از منتفی بودن کنیزداری در عصر حاضر، به عدم لزوم حجاب رأی دادهاند. نوشته پیش رو، با توجه با قرائن درونمتنی و برونمتنی، بر آن است که آیه مذکور، برخلاف برداشت بیشتر مفسران، هرگز در مقام بیان تمایز شأن طبقاتی و اخلاقی و اجتماعی کنیزان از زنان آزاد نیست. بلکه مراد، بازشناسی زنان عفیف است. این آیه مانند موارد مشابه، تنها به فلسفه حجاب پرداخته است. درنهایت میتوان گفت: قرآن مجید، حق عفاف جنسی را برای تمامی زنان، ولو کنیزان به رسمیت شناخته است. شیوه پژوهش در این مقاله توصیفی- تحلیلی با متکی بر مبانی شناختهشده تفسیری است.
