با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی قرآن و عهدین ایران
روابط برون سوره‌ای از دیدگاه علّامه طباطبایی«ره»

عبدالهادی فقهی زاده؛ محمدجواد آزادی

دوره 1، شماره 2 ، فروردین 1392، صفحه 7-23

چکیده
  محقّقان از دیرباز به موضوع ارتباط و تناسب سوره­های قرآن توجّه داشته و در این باره نظریّات متعدّدی مطرح کرده­اند؛ که این دیدگاه­ها در تحقیقات مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. در این میان، آراء علّامه طباطبایی«ره»، با توجّه به جایگاه علمی ایشان بخصوص در زمینهﻯ تفسیر قرآن، از اهمیّت دو چندانی برخوردار است؛ موضوعی که به دلایل ...  بیشتر

از کرامت جاهلی تا کرامت قرآنی؛نشانه‌شناسی فرآیندهای گفتمانی «کرامت» در قرآن با تکیه بر الگوی تنشی

سید حسن سادات مصطفوی؛ حمیدرضا شعیری؛ هادی رهنما

دوره 1، شماره 2 ، فروردین 1392، صفحه 24-42

چکیده
  الگوی تنشی (tensive) که متعلّق به گستره نشانه‌شناسی پساگریماسی محسوب می‌شود، به سوی «فرآیند تولید و دریافت معنا» جهت یافته است. الگوی تنشی، دو بُعد بنیادین ادراک را به مثابه ابعاد و ظرفیّت‌های معناسازی در نظر می‌گیرد: بعد فشاره‌ای (درونی، احساسی) و بعد گستره‌ای (بیرونی، شناختی)، به مثابه ظرفیت‌های پیشامعنایی، به ترتیب معرِّف ...  بیشتر

روش مواجهه علامه فضل‌الله با روایات تفسیری در «من وحی القرآن»

کرم سیاوشی

دوره 1، شماره 2 ، فروردین 1392، صفحه 43-67

چکیده
  «من وحی القرآن» از تفاسیر معاصر است که تفسیر آیات قرآن را در قالبی تحرک بخش، عصری و تربیتی عهده دار گردیده است. البته در کنار این ویژگی، گزارش روایات منتسب به معصوم و دیگر گزارش­های تاریخی مرتبط با آیات، در آن نمودی نمایان دارد. مطابق بررسی صورت گرفته، تعامل فضل­الله با روایات سخت گیرانه و قابل تأمل است؛ در این مقال، عوامل ...  بیشتر

بررسی تأثیر پیش‌فرض‌های مذهبی بر ترجمه قرآن کریم

سهراب مروتی؛ مینا یعقوبی

دوره 1، شماره 2 ، فروردین 1392، صفحه 68-75

چکیده
  پیش­دانسته­های فکری و از جمله آنها پیش­فرض­های مذهبی و عقیدتی، از آفات عمل فهم به شمار می­روند که به صورت نامرئی در لایه­های معنایی ترجمه نفوذ کرده و خود را در هیئت حقیقت به مخاطب معرفی می­نمایند. در صورتی که همه مذاهب و فرق اعتقادی اسلامی بخواهند قرآن را بر پایه پیش­فرض­های خود، ترجمه نمایند، اختلاف در ترجمه­ها پدید ...  بیشتر

تحول درک‌های مفسران از مفهوم خلقت بهینه انسان

حامد خانی؛ بـَـگـُم عَقَبِه

دوره 1، شماره 2 ، فروردین 1392، صفحه 76-85

چکیده
  خلقت بهینه انسان از جمله مفاهیمی است که اشاراتی بدان در جای‌جای قرآن کریم دیده می‌شود. این مفهوم از دیرباز نظر مفسران را به خود جلب کرده است. آنها در هزار و چهارصد سال گذشته، دیدگاههای مختلفی را در تفسیر این مفهوم قرآنی بیان داشته، و در این باره بحث کرده‌اند که اولا خلقت بهینه دقیقا به چه معناست، و ثانیا، اسباب و علل بهینگی خلقت انسان ...  بیشتر

سازگاری تفسیر آیات با دو رویکرد مجموعی و تفکیکی

سهیلا پیروزفر؛ فهیمه جمالی راد

دوره 1، شماره 2 ، فروردین 1392، صفحه 86-100

چکیده
  انتخاب انواع روش­های تفسیری بستگی به نوع نگاه مفسّر به قرآن دارد، مفسّر در نگرش ساختاری و مجموعی به قرآن، مدلول و معنای آیه را با ابزارهای گوناگون و از همه مهم­تر با توجه به سیاق آیه واکاوی می­کند، اما در نگرش تجزیه­ای و تفکیکی، عنصر سیاق چندان اهمیتی ندارد، در این دیدگاه می­توان آیات را تقطیع نمود و معنای استقلالی آن را مد ...  بیشتر

مبانی و روش تفسیری ابن‌سینا

ناصر محمدی

دوره 1، شماره 2 ، فروردین 1392، صفحه 101-114

چکیده
  در این مقاله ضمن احصای آثار تفسیری ابن­سینا و اقسام آنها از سبک، روش و گرایش تفسیری او سخن گفته­ایم. سبک تفسیری او متفاوت و در نهایت ایجاز است. تفاسیر او فاقد مقدمه و طرح بحث و مباحث لغوی­اند ، اما در همه آنها از موضوع وهدف سوره سخن رفته است. روش تفسیری وی عقلی و در راستای اثبات هماهنگی عقل و دین و یا قرآن و حکمت است. گرایش تفسیری او ...  بیشتر